مدیریت شکار حیات وحش با استفاده از مدل اقتصادی- زیستی (مطالعه موردی قوچ و میش در پارک ملی گلستان)

امروزه شکار و صید با توجه به نیاز جوامع و روابط مبادلاتی و تجارتی حاکم بر آن از لحاظ اقتصادی نیز اهمیت ویژه‏ای یافته است. اما شکار و صید بی‏رویه، موجب نابودی اکوسیستم‏های طبیعی و انقراض گونه‏های گیاهی و جانوری شده و یکی از عوامل محدودکننده رشد اقتصادی به شمار میرود. شکار تروفه نوعی از شکار که در آن طعمه از پیش انتخاب می‏شود و اغلب جانوری است که بیشتر از همه عمر کرده باشد و شکار آن نوعی افتخار برای شکارچی محسوب شود. یافتن راه‏حلی برای بهره‏برداری پایدار و مدیریت شکار در حیات وحش می‏تواند جز مهمترین موضوعات مورد بررسی محققین کشور باشد. در این مطالعه با بکارگیری مدل اقتصادی-زیستی، ضمن بررسی عوامل موثر بر جمعیت قوچ و میش به تعیین نرخ شکار نیز پرداخته شد. نتایج نشان داد که تاثیر میانگین باران، نرخ زاد و ولد، نسبت جنسی و جمعیت سال‏های قبل تاثیر معنی‏داری بر رشد جمعیت داشته است. تعیین نرخ شکاری بین کران صفر تا یک نشان داد که هرچه نرخ شکار نزدیک به یک باشد، میزان جمعیت برای سال‏های آینده با شیب تندی کاهش می‏یابد و هرچه این میزان به صفر نزدیک باشد ضمن داشتن نرخ شکار، پایداری و حفظ حداقل جمعیت هم برای سال‏های آینده تضمین خواهد شد. نرخ شکاری معرفی شده برای گروه جمعیتی کمتر از یک سال 004/0، جمعیت یک ساله 058/0، جمعیت قوچ024/0 و برای جمعیت میش 0067/0 بدست آمد